Xác định công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) là "chìa khóa" quan trọng nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, đặc biệt là dự án giao thông nên thời gian qua, huyện Phú Bình luôn nỗ lực tháo gỡ những “điểm nghẽn” trong công tác GPMB. Qua đó, nhằm từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng, tạo động lực thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Trên địa bàn huyện Phú Bình hiện triển khai 3 dự án giao thông trọng điểm, gồm: Đường vành đai V đoạn qua khu vực tỉnh Thái Nguyên (từ huyện Phú Bình nối với tỉnh Bắc Giang); tuyến đường kết nối Quốc lộ 37 và đường tỉnh 269B; tuyến đường nối ĐT.261 - ĐT.266 (giai đoạn 1).  

Một trong những khó khăn trong công tác GPMB thực hiện các dự án là địa phương chưa hoàn thiện khu tái định cư. Vì thế, nhiều hộ dân mặc dù đã nhận tiền nhưng chưa bàn giao mặt bằng. Bên cạnh đó, mặt bằng đã được bàn giao lại xen kẽ một số hộ dân vẫn đang sinh sống hoặc còn tài sản trên đất và các công trình hạ tầng kỹ thuật (chủ yếu là đường điện), gây khó khăn cho việc triển khai đồng bộ trên tuyến. Để tháo gỡ những "nút thắt" nêu trên, huyện UBND Phú Bình đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn phối hợp chặt chẽ với đơn vị chủ đầu tư và các xã, thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền để người dân nắm được quy mô, tiến độ, mục tiêu của các dự án, từ đó đồng thuận bàn giao mặt bằng.

Dự án đường vành đai V đi qua thị trấn Hương Sơn (Phú Bình) có 19 hộ phải thu hồi nhà ở, đất vườn, ruộng. Sau khi được cấp ủy, chính quyền địa phương tuyên truyền, 100% các hộ dân đều đồng thuận ủng hộ Dự án. Tuy nhiên, do chưa có khu tái định cư nên hiện nay, các hộ này mới bàn giao đất vườn, ruộng, mà chưa bàn giao nhà.

Ông Trần Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Hương Sơn, cho biết: Những hộ dân này sống phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp, vì thế gia đình thường có nhiều máy nông cụ, vật nuôi nên bà con mong sớm được bố trí khu tái định cư để làm nhà... Trước vướng mắc này, UBND huyện Phú Bình đã chỉ đạo các phòng, ban, sớm hoàn thành khu tái định cư. Hiện nay, huyện đã phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công, dự toán, đang lựa chọn nhà thầu thi công, dự kiến đầu tháng 4 này sẽ khởi công khu tái định cư

Song song với dự án nêu trên, cuối tháng 12-2023, Dự án đường nối Quốc lộ 37 và ĐT.269B đã được khởi công, do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông của tỉnh làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư trên 222 tỷ đồng, tiến độ hoàn thành sau 420 ngày. Tuyến đường có chiều dài 6,1km, điểm đầu tuyến nối với trục chính điểm dân cư Ngọc Xuân, Kiều Chính, xã Xuân Phương, điểm cuối giao với ĐT269B tại Km5+450.

Tuyến đường đi qua 3 xã Xuân Phương, Tân Kim, Tân Thành, được thiết kế theo tiêu chuẩn đường cấp III miền núi, bề rộng nền đường là 12m, bề rộng mặt đường 11m (bao gồm cả gia cố lề). Quy mô dự án là 14,28ha, trong đó diện tích phải GPMB là 9,02ha, diện tích đất công tại 3 xã Xuân Phương, Tân Kim, Tân Thành là 5,26ha. Có 452 hộ bị ảnh hưởng, trong đó có 271 hộ có tài sản. Để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công triển khai Dự án đúng tiến độ, Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện đã phối hợp với các xã nằm trong vùng Dự án tiến hành kiểm đếm, xây dựng phương án bồi thường. Đến nay, đã GPMB được trên 80%. Hiện, huyện đang tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hồ sơ pháp lý, tổ chức công khai và trình phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB đối với những hộ ảnh hưởng, đặc biệt là các hộ phải di chuyển chỗ ở.

Ông Dương Đại Đồng, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Phú Bình: Đối với Dự án đường vành đai V, diện tích GPMB là 29,29ha, có 634 hộ bị ảnh hưởng, hiện chỉ còn 14 hộ đã nhận tiền nhưng chưa bàn giao mặt bằng, với diện tích đất 0,62ha, do chưa có quỹ đất tái định cư (trong đó có 11/14 hộ đã bàn giao mặt bằng đối với phần diện tích đất vườn chung thửa đất ở). Thời gian tới, Trung tâm tiếp tục phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương vận động các hộ còn lại bàn giao mặt bằng, đảm bảo Dự án về trước tiến độ 6 tháng 

Còn với Dự án xây dựng tuyến đường kết nối ĐT261-ĐT266 xã Điềm Thụy, diện tích GPMB là 4,43ha, có 83 hộ bị ảnh hưởng, trong đó 29 hộ phải di chuyển chỗ ở. Để sớm bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư, UBND huyện Phú Bình đã thành lập Tổ công tác do đồng chí Phó Chủ tịch UBND huyện làm Tổ trưởng. Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện đang phối hợp với UBND xã Điềm Thụy tiến hành kiểm đếm, kê khai, chi trả tiền bồi thường GPMB cho người dân. Trung tâm Phát triển quỹ đất cũng đã tham mưu với UBND huyện vận dụng nhiều hình thức khác nhau để hỗ trợ các hộ dân bị thu hồi đất, như: hỗ trợ thuê nhà; cho phép các hộ chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở đối với những thửa đất nông nghiệp phù hợp với quy hoạch; hỗ trợ các hộ có hoàn cảnh khó khăn tìm nơi ở mới... Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở, tiến độ GPMB để xây dựng tuyến đường này đang được đẩy nhanh, tránh trường hợp cơi nới, kinh doanh đón đền bù.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo huyện Phú Bình, các dự án giao thông trọng điểm triển khai trên địa bàn huyện đã và đang được các phòng, ban chuyên môn và các xã, thị trấn đẩy nhanh tiến độ, tháo gỡ “nút thắt” trong GPMB. Trong quá trình GPMB, địa phương đã thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội đối với những cá nhân, tổ chức bị thu hồi đất. Với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, các dự án giao thông được đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư và thi công, từ đó góp phần quan trọng phát triển kinh tế - xã hội địa phương.